Zakon o utvrđivanju porekla imovine i posebnom porezu („Sl. glasnik RS“, br. 18/2020 i 18/2021, u daljem tekstu: “Zakon”) stupio je na snagu dana 11.3.2020. godine, a u primeni je od 12.3.2021. godine.
Ovim Zakonom uređuju se uslovi, način i postupak pod kojima se utvrđuje imovina i uvećanje imovine fizičkog lica i poseban porez na uvećanje imovine za koju fizičko lice ne može da dokaže da je steklo na zakonit način, kao i organi nadležni za sprovođenje Zakona.
Zakon se odnosi na sve građane Republike Srbije koji svojim stilom života mogu da izazovu sumnju da njihovi prihodi nisu u skladu sa prijavljenim prihodima te će se stoga Zakon primeniti na sva lica za koje poreski organi posumnjaju, odnosno utvrde, da za najviše tri uzastopne kalendarske godine imaju razliku iznad 150.000 evra između uvećanja imovine i prijavljenih prihoda, a u slučaju postojanja sumnje o izvršenju krivičnog dela, slučaj će biti prijavljen policiji i tužilaštvu.
Ključni termini koji se uvode novim Zakonom su:
- „imovina“ označava nepokretne i pokretne stvari, registrovane ili neregistrovane, kao i druga imovinska prava u Republici Srbiji i inostranstvu;
- „prijavljeni prihodi“ jesu prihodi fizičkog lica koji su prijavljeni nadležnom poreskom organu;
- „uvećanje imovine“ predstavlja pozitivnu razliku između vrednosti imovine fizičkog lica na kraju u odnosu na početak određenog perioda;
- „izdaci za privatne potrebe fizičkog lica“ predstavljaju izdatke koje je fizičko lice imalo za privatne potrebe koji su utvrđeni u postupku utvrđivanja imovine i posebnog poreza;
- „imovina na koju se utvrđuje poseban porez“ predstavlja razliku između zbira uvećanja imovine i izdataka za privatne potrebe fizičkog lica, sa jedne strane i prijavljenih prihoda koji su uvećani za iznos prihoda koji ne podležu oporezivanju u Republici Srbiji, besteretno stečene imovine, imovine stečene zaduživanjem, odnosno imovine stečene na drugi zakonit način.
Postupak utvrđivanja imovine i posebnog poreza pokreće se i vodi po službenoj dužnosti, a sastoji se od prethodnog postupka i postupka kontrole i utvrđivanja posebnog poreza.
Prethodni postupak sprovodi Poreska uprava na osnovu analize rizika, a može se pokrenuti i na osnovu prijave drugog organa ili po inicijativi bilo kog fizičkog ili pravnog lica.
U prethodnom postupku nadležna jedinica Poreske uprave utvrđuje uvećanje imovine na osnovu podataka kojima raspolaže i podataka koje prikupi od drugih organa i organizacija, pravnih ili fizičkih lica i upoređuje ih sa prijavljenim prihodima u određenom periodu. U postupku kontrole utvrđuje se imovina na koju se utvrđuje poseban porez fizičkog lica i njena vrednost.
Teret dokazivanja uvećanja imovine u odnosu na prijavljene prihode fizičkog lica je na Poreskoj upravi, a na fizičkom licu je teret dokazivanja da je na zakonit način steklo imovinu u delu u kome uvećanje njegove imovine nije u skladu sa prijavljenim prihodima.
Stopa posebnog poreza iznosi 75% od poreske osnovice utvrđene u skladu sa Zakonom, što znači da će lica koja ne budu mogla da dokažu da su na zakonit način stekla imovinu ostati bez tri četvrtine vrednosti iste. Zakon predviđa mogućnost ispitivanja celokupne imovine fizičkih lica, a naročito nepokretnosti, udela u pravnom licu, motornih vozila, plovnih objekata i vazduhoplova, štednih uloga i gotovog novca kao i drugih imovinskih prava.
Na rešenje kojim se utvrđuje poseban porez, fizičko lice će imati mogućnost žalbe Ministarstvu finansija, čija će odluka biti konačna u upravnom postupku, ali će i dalje moći da se pokrene upravni spor – tužbom pred Upravnim sudom.
Vlada Republike Srbije donela je i Uredbu o načinu i postupku utvrđivanja vrednosti imovine i prihoda fizičkog lica i izdataka za privatne potrebe fizičkog lica, koja je u vezi sa predmetnim Zakonom a kojom se bliže uređuje način i postupak utvrđivanja vrednosti imovine fizičkog lica na početku i na kraju kalendarske godine, izdataka za privatne potrebe fizičkog lica u kalendarskoj godini i prijavljenih prihoda fizičkog lica u kalendarskoj godini koji su uvećani za iznos prihoda koji ne podleže oporezivanju u Republici Srbiji, besteretno stečene imovine, imovine stečene zaduživanjem, odnosno imovine stečene na drugi zakonit način i poreske osnovice na koju se utvrđuje poseban porez.
Za sve dodatne konslutacije ili pravnu pomoć, možete se obratiti timu Tasić & Partneri putem maila na office@tasiclaw.com ili putem telefona na +381116302233.
Preuzmite NEWSLETTER u PDF formatu klikom OVDE