Prema podacima o prosečnim zaradama za maj mesec 2024. godine, prosečna zarada za maj iznosila je 138.332 dinara, odnosno u neto iznosu od 100.170 dinara. Navedeno predstavlja porast u odnosu na prosečne zarade za isti mesec prethodne godine kada je prosečna bruto zarada iznosila 118.992 dinara (neto 86.220 dinara), odnosno nominalno je veća za 16.3%, a realno 9.5%. Medijalna neto zarada za maj 2024. godine iznosi 77.571 dinara, koju je u tom iznosu ostvarilo 50% zaposlenih.
Zarada predstavlja jedno od najvažnijih i osnovnih prava zaposlenih u radnom odnosu i sastoji se od zarade za obavljeni rad i vremena provedenog na radu, zarade po osnovu doprinosa zaposlenog poslovnom uspehu poslodavca (nagrade, bonusi i sl.) i drugih primanja po osnovu radnog odnosa, u skladu sa opštim aktom i ugovorom o radu.
Zarada za obavljeni rad i vreme provedeno na radu po zakonu ima obaveznu strukturu i sastoji se od:
- osnovne zarade – predstavlja fiksni deo zarade, te kao takva mora biti izražena u ugovoru o radu u fiksnom iznosu,
- dela zarade za radni učinak – predstavlja varijabilni deo zarade, određuje se na osnovu kvaliteta i obima obavljenog posla i odnosa zaposlenog prema radnim obavezama, pa se u zavisnosti od rezultata rada može isplaćivati u manjem ili većem iznosu ili uopšte ne isplaćivati i
- uvećane zarade – predstavlja deo zarade do koga dolazi uvećanjima u skladu sa Zakonom o radu.
U skladu sa tim, poslodavcima je data mogućnost da putem varijabilnih elemenata zarade utvrđuju zaradu u različitim iznosima za zaposlene koji se nalaze na istim radnim mestima, a u zavisnosti od uspeha, ekspeditivnosti u ispunjavanju radnih zadataka i discipline, pri čemu moraju poštovati imperativna pravila Zakona o radu.